Συνολικές προβολές σελίδας

Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου 2014

Αιμομιξία στην αρχαία Σπάρτη.



Ο βασιλιάς της Σπάρτης Αναξανδρίδας παντρεύεται νόμιμα την ανηψιά του, και κάνουν τον Δωριέα, τον Κλεόμβροτο και τον γνωστό μας Λεωνίδα... 

Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Τερψιχόρη.


"Βασιλιάς της Σπάρτης δεν ήταν πια ο Αναξανδρίδας του Λέοντα, αφού είχε πεθάνει, και την βασιλεία είχε ο Κλεομένης, ο γιος του Αναξανδρίδα, που την πήρε όχι με την αξία του, αλλά λόγω καταγωγής. Δηλαδή, ο Αναξανδρίδας, που είχε γυναίκα μια θυγατέρα της αδερφής του, και την αγαπούσε μ᾽ όλη του την καρδιά, δεν αποχτούσε παιδιά."
 

(στη συνέχεια ο Ηρόδοτος εξηγεί πως τελικά ο Αναξανδρίδας, ενώ πήρε και δεύτερη γυναίκα για να γεννηθεί διάδοχος, έκανε τελικά με την πρώτη γυναίκα, την ανηψιά του, τον Δωριέα, τον Κλεόμβροτο και τον γνωστό μας Λεωνίδα... Αν σας ενδιαφέρουν τα κουτσομπολιά, η Ηροδότου ειδικότης, συνεχίστε την ανάγνωση)

Καθώς λοιπόν δημιουργήθηκε αυτή η κατάσταση, τον κάλεσαν οι έφοροι και του είπαν: 
«Εσύ βέβαια μπορεί να μη νοιάζεσαι που θα μείνεις άκληρος, εμείς όμως δεν μπορούμε να τ᾽ αφήσουμε έτσι, ν᾽ αφανιστεί απ᾽ τον κόσμο η γενιά του Ευρυσθένη. Τώρα εσύ, τη γυναίκα που έχεις, μια και δε σου κάνει παιδιά, διώξ᾽ την και παντρέψου άλλη· μ᾽ αυτή σου την πράξη θα ενθουσιαστούν οι Σπαρτιάτες». 
Κι αυτός αποκρίθηκε λέγοντας πως δε θα κάνει τίποτα απ᾽ αυτά τα δύο, κι ότι η συμβουλή που του δίνουν δεν είναι καλή, να τον προτρέπουν ν᾽ αφήσει τη γυναίκα που έχει και που δεν μπορεί να της καταμαρτυρήσει τίποτε, και να βάλει στο σπίτι του άλλη· και πως δεν θα τους ακούσει.
Ύστερ᾽ απ᾽ αυτά οι έφοροι και η γερουσία συσκέφθηκαν κι έκαναν την εξής πρόταση στον Αναξανδρίδα: 
«Λοιπόν, επειδή βλέπουμε πόσο είσαι αφοσιωμένος στη γυναίκα σου, κάνε τουλάχιστον τα ακόλουθα και μη τ᾽ αντιστρατεύεσαι, μήπως οι Σπαρτιάτες πάρουν κάποια απόφαση που δε θα ᾽ναι για το καλό σου:  εμείς απ᾽ τη μεριά μας δεν επιμένουμε να διώξεις τη γυναίκα που έχεις· όσο για σένα, δίνε σ᾽ αυτήν ό,τι της έδινες ώς σήμερα, αλλά βάλε στο σπίτι σου, κοντά σ᾽ αυτήν, κι άλλη γυναίκα που να σου κάνει παιδιά».
 Μ᾽ αυτή τους την πρόταση συμβιβάστηκε ο Αναξανδρίδας κι από τότε ζούσε έχοντας δυο γυναίκες και δυο σπιτικά — πράματα εντελώς ασυνήθιστα για Σπαρτιάτη.
Δεν πέρασε πολύς καιρός κι η δεύτερη γυναίκα του γεννά τον Κλεομένη που ανάφερα. 
Κι αυτή φέρνει στον κόσμο και χαρίζει στους Σπαρτιάτες διάδοχο του βασιλιά, κι η πρώτη του γυναίκα, που προηγουμένως ήταν στείρα, νά που τότε έπιασε παιδί, αυτό το παιχνίδι τής έπαιξε η τύχη. Κι ενώ πραγματικά είχε πιάσει παιδί, οι συγγενείς της δεύτερης γυναίκας, όταν το έμαθαν, της έκαναν το βίο αβίωτο, διαδίνοντας πως ετούτη έτσι στα ψέματα καμαρώνει — πως ήθελε να εμφανίσει ξένο παιδί για δικό της. 
Και, καθώς αυτοί έκαναν φασαρία και κόντευε η ώρα της γέννας, οι έφοροι, καχύποπτοι, πήραν θέση γύρω από το κρεβάτι της ετοιμόγεννης γυναίκας και παραφύλαγαν. 
Κι αυτή γέννησε τον Δωριέα κι αμέσως ύστερα πιάνει στην κοιλιά της τον Λεωνίδα κι ύστερ᾽ απ᾽ αυτόν αμέσως πιάνει τον Κλεόμβροτο· κι άλλοι λένε πως ο Κλεόμβροτος και ο Λεωνίδας γεννήθηκαν δίδυμοι. Αλλά εκείνη που γέννησε τον Κλεομένη, η δεύτερη γυναίκα, που ήταν θυγατέρα του Πρινητάδη, του γιου του Δημαρμένου, δε γέννησε πια δεύτερο παιδί.

The History of the Decline and Fall of the Roman Empire E. Gibbon: βιβλίο 5, Τόμοι 1-8 Μετάφραση δική μου.
σελ. 273 “Στην Αίγυπτο ο γάμος μεταξύ αδελφών επιτρέπονταν χωρίς ενδοιασμό ή εξαίρεση, Ένας Σπαρτιατης μπορούσε να παντρευτεί την κόρη του Πατέρα του και ένας Αθηναίος, την κόρη της μητέρας του. Και ο γάμος μεταξύ ενός θείου και της ανιψιάς του επικροτούνταν στην Αθήνα σαν μια ευτυχής ένωση των πιο αγαπημένων συγγενών…”

Το αρχαίο κείμενο:

[5.39.1] Τῆς δὲ Σπάρτης Ἀναξανδρίδης μὲν ὁ Λέοντος οὐκέτι περιεὼν ἐβασίλευε ἀλλὰ ἐτετελευτήκεε, Κλεομένης δὲ ὁ Ἀναξανδρίδεω εἶχε τὴν βασιληίην, οὐ κατ᾽ ἀνδραγαθίην σχὼν ἀλλὰ κατὰ γένος. Ἀναξανδρίδῃ γὰρ ἔχοντι γυναῖκα ἀδελφεῆς ἑωυτοῦ θυγατέρα καὶ ἐούσης ταύτης οἱ καταθυμίης παῖδες οὐκ ἐγίνοντο.

Δες και εδώ:

Τα παιδιά του Θεμιστοκλή παντρεύονται μεταξύ τους...


Σχόλιο Δημήτρη Σκουρτέλη
Χαρακτηριστικά, ενώ ο Ηρόδοτος επισημαίνει το ασύνηθες του διπλού γάμου "για ένα Σπαρτιάτη" δεν εκπλήσσεται για τον αιμομικτικό γάμο που περιγράφει. Ούτε και οι Έφοροι ζήτησαν να ακυρωθεί ο γάμος λόγω αιμομιξίας, αλλά λόγω ατεκνίας. Την ίδια παντελή έλλειψη αρνητικού σχολιασμού έχουμε και στην εξιστόριση του Πλούταρχου για τον γάμο των παιδιών του Θεμιστοκλή. Πως θα μπορούσαν να το κάνουν άλλωστε, αφού και οι θεοί τους παντρεύονταν  μεταξύ αδελφών...


Πηγή εικόνας: 
http://www.artsandthecity.gr/article/Review:-300:-Rise-of-an-Empire-300:-I-%CE%86nodos-tis-Autokratorias/13182/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου